Ο Μίκης Θεοδωράκης δεν είναι κάποιος μέσα στο πλήθος. Ήξερε τι ήθελε, ήξερε τι τον περίμενε κι όμως χαμογελούσε. Ο Μίκης δεν είναι πια μαζί μας βιολογικά. Είναι όμως μαζί μας μέσα στη συλλογική μνήμη. Για πολλούς ήταν και θα είναι βίωμα. Όχι μόνο η μουσική του, αλλά και η πολιτική του δράση. Η ζωή και η δράση του τον κατέταξε ψηλά στην παγκόσμια ιστορίας τόσο της μουσικής, όσο και της πολιτικής δράσης. Δεδηλωμένος κομουνιστής στα δύσκολα χρόνια, στα χρόνια της θύελλας, δρώντας στην παρανομία, περνώντας από διώξεις, φυλακές και εξορίες, φτάνοντας πολλές φορές στις όχθες του Αχέροντα για το πέρασμα στην άλλη πλευρά, στάθηκε και πάλεψε και μέσα από τη μουσική και μέσα από την πολιτική. Και έτυχε της παγκόσμιας αναγνώρισης και αποδοχής και τοποθετήθηκε μέσα στις μεγάλες προσωπικότητες του 20ου αιώνα τόσο για την Ελλάδα όσο και για το παγκόσμιο στερέωμα. Το βιολογικό κεφάλαιο Μίκης Θεοδωράκης έκλεισε στις 2 Σεπτεμβρίου του 2021. Δύο χρόνια μετά, οι Ιστορικές Διαδρομές και ο Άστρα 92,8 παρουσιάζουν τον Μίκη Θεοδωράκη μέσα από τα μάτια της κόρης του, της Μαργαρίτας Θεοδωράκη και μέσα από το βιβλίο της «Αναμνήσεις ενός Κοριτσιού» που εκδόθηκε το 2020. Με τη Μαργαρίτα Θεοδωράκη είχαμε μια μακρά συνομιλία, της οποίας στη σημερινή εκπομπή θα μεταδώσουμε το πρώτο μέρος της. Θα ακολουθήσουν ακόμα δύο μέρη στις επόμενες δύο εκπομπές.
Τετάρτη 6 Σεπτεμβρίου 2023
Παρασκευή 4 Φεβρουαρίου 2022
Η ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΤΟΥ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥ ΚΑΡΑΚΟΥΣΙΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΟΚΑ
2/2/2022
Στις 11 Σεπτεμβρίου 1958 διαπράχθηκε στο χωριό Τσέρι της επαρχίας Λευκωσίας η δολοφονία του Χαράλαμπου Καρακούσιη.
Η περίπτωση αυτή είναι άγνωστη μέχρι σήμερα και οι αφηγήσεις μελών της οικογένειας του ακούγονται για πρώτη φορά σε αυτή την εκπομπή.
Ο ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΛΕΟΝΤΙΟΣ ΚΑΙ Ο ΠΕΡΙΕΡΓΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ
Ο ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΛΕΟΝΤΙΟΣ ΚΑΙ Ο ΠΕΡΙΕΡΓΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ
Ημερομ. Μετάδοσης 5 Ιανουαρίου 2022
Ο Λεόντιος είναι ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου με την πιο μικρή διάρκεια θητείας στον Θρόνο της Κυπριακής Εκκλησίας.
Πέθανε ξαφνικά και με περίεργο έως και ύποπτο τρόπο 36 μέρες μετά την ενθρόνιση του.
Μέχρι σήμερα είναι διάχυτη τη άποψη μέσα στους κύπριους ότι ο Λεόντιος δολοφονήθηκε.
Ποιοι είχαν λόγους να τον δολοφονήσουν;
Ο καθηγητής Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Φρέντερικ Ανδρέας Παναγιώτου επιχειρεί να δώσει απαντήσεις στα διάφορα ερωτήματα που προκύπτουν και αποκαλύπτει κι άγνωστες, καλά κρυμμένες ιστορικές αλήθειες και γεγονότα.
Παρασκευή 3 Δεκεμβρίου 2021
Τετάρτη 27 Οκτωβρίου 2021
27 Οκτωβρίου 2021.
Φιλοξενούμενος ο ακτιβιστής της Ειρήνης Τόνυ Αγκαστινιώτης.
Μιλά για την αλλαγή των πολιτικών του πεποιθήσεων και την στροφή του από την ακροδεξιά προς τα Αριστερά, για την κρυμμένη ιστορία της Κύπρου, για τον τρόπο που οι δύο κοινότητες εργαλειοποιούν την ιστορία. Αναφέρεται επίσης σε πτυχές των εμπειριών και των δοκιμασιών που υπέστη στην έρευνα του.
Τετάρτη 22 Σεπτεμβρίου 2021
22/9/2021
"Διδάσκοντας διχαστική Ιστορία στη μοιρασμένη Κύπρο, Παθήματα και Μαθήματα"
Ο εκπαιδευτικός Γιάννος Σωκράτους μιλά για το βιβλίο που εξέδωσε μαζί με τον Γκιουβέν Ουλουτάγ: "Διδάσκοντας διχαστική Ιστορία στη μοιρασμένη Κύπρο, Παθήματα και Μαθήματα" Πώς και τι διδάσκεται η ιστορία στα σχολεία των δύο κοινοτήτων και τι πρέπει να γίνει.
Σάββατο 16 Ιανουαρίου 2021
Οι διώξεις κομουνιστών στις ΗΠΑ μετά τον Β’ Παγκ. Πόλεμο
Μέρος Α'
Πολλοί, μέχρι και σήμερα χαρακτηρίζουν τις ΗΠΑ ως το πρότυπο της Δημοκρατίας και της ελευθερίας.
Η άλλη όψη είναι ότι στις ΗΠΑ ακόμα και σήμερα παρατηρούνται σοβαρά προβλήματα ρατσισμού και διακρίσεων σε διάφορους τομείς. Είναι νωπές ακόμα οι δολοφονίες μαύρων πολιτών από την αστυνομία για ασήμαντους λόγους που έγιναν πριν από λίγους μήνες. Αλλά ακόμη περισσότερο, ιδιαίτερα μετά τη λήξη του Β’ Παγκ. Πολέμου ο ρατσισμός και ο αντικομουνισμός «έγραψαν» ιστορία στη… χώρα της ελευθερίας!
Η μαύρη περίοδος του Μακάρθυ
Η μαύρη περίοδος, που ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του 1940 και κορυφώθηκε τη δεκαετία του 1950 έχει συνδεθεί με το όνομα του ρεπουμπλικάνου Γερουσιαστή Τζόζεφ Ρέιμοντ Μακάρθυ[1]. Ήταν γερμανο-ιρλανδικής καταγωγής και στο θρήσκευμα φανατικός καθολικός ιησουΐτης[2].
Η περίοδος της κυριαρχίας του έμεινε στην ιστορία ως «μακαρθισμός» και είχε ως κύριο χαρακτηριστικό το κυνηγητό των κομουνιστών και την ανάπτυξη του χαφιεδισμού εναντίον κάθε κομουνιστή και προοδευτικού στις ΗΠΑ.
Ο Β’ Παγκ. Πόλεμος τελείωσε με την ύψωση της σοβιετικής σημαίας στο Ράιχστανγκ, ενώ μια σειρά χώρες της Ευρώπης έγιναν Λαϊκές Δημοκρατίες.
Ειδικά μετά το 1949 όταν η Κίνα θα γίνει και αυτήν Λαϊκή Δημοκρατία και θα περάσει στο σοσιαλιστικό στρατόπεδο, οι ιμπεριαλιστές και κυρίως οι Αμερικανοί θα νιώθουν ότι τους «τραβάνε το χαλί κάτω από τα πόδια τους». Η νίκη της Κινεζικής Επανάστασης και το γεγονός ότι το 1949 αποκτά και η Σ. Ένωση ατομική βόμβα θα προκαλέσει πραγματική υστερία ειδικά στις ΗΠΑ.
Ο Ουίνστον Τσώρτσιλ ήδη σε λόγο του στις 5 Μαρτίου 1946 στο πανεπιστήμιο του Ουέστμινστερ στο Μισούρι των ΗΠΑ παρουσία του προέδρου των ΗΠΑ Χάρι Τρούμαν θα μιλήσει για την ανάγκη της δημιουργίας «ενός αδερφικού συνασπισμού των αγγλόφωνων λαών για να αναχαιτισθεί η σοβιετική επιθετικότητα»[3].
Όλη αυτή η κατάσταση μαζί με την έναρξη του Ψυχρού Πολέμου, στις ΗΠΑ καλλιεργήθηκε η ψύχωση απέναντι στον «Κόκκινο Τρόμο». Στον μέσο Αμερικανό πολίτη δημιουργήθηκε η εντύπωση ότι από στιγμή σε στιγμή οι Σοβιετικοί θα κτυπούσαν τη χώρα κι έτσι αναπτύχθηκε ένα έντονο αντικομουνιστικό αίσθημα.
Η Επιτροπή Αντιαμερικανικών Ενεργειών
Αυτό το αίσθημα επηρέασε ολόκληρη την Αμερικανική κοινωνία. Το 1936 συστάθηκε η «Επιτροπή Αντιαμερικανικών Ενεργειών» η οποία ερευνούσε τη «διάβρωση» της αμερικανικής πολιτιστικής παραγωγής και η οποία ξεκίνησε μια έντονη αντικομουνιστική εκστρατεία. Η δράση αυτής της Επιτροπής εντάθηκε από το 1947 και μετέπειτα. Στήθηκε ένα δίκτυο συλλογής πληροφοριών και στοχοποιήθηκαν άνθρωποι της Αριστεράς σε όλα τα στρώματα της Αμερικανικής κοινωνίας, του Χόλυγουντ μη εξαιρουμένου.
Παρά το ότι το Κομουνιστικό Κόμμα των ΗΠΑ δεν ήταν παράνομο, η Επιτροπή αυτή, μεταξύ άλλων συνέταξε ερωτηματολόγια τα οποία καλούνταν να απαντήσουν όσους η Επιτροπή θεωρούσε ως ύποπτους για κομουνιστική δράση ή αντιλήψεις, παρά το ότι κάτι τέτοιο δεν ήταν νόμιμο αφού το Κ.Κ. ΗΠΑ ήταν νόμιμο.
Όσοι καλούνταν από την Επιτροπή έπρεπε να απαντήσουν μεταξύ άλλων και στα ερωτήματα: «Είστε ή υπήρξατε στο παρελθόν μέλη του Κομμουνιστικού Κόμματος», «Γνωρίζετε κάποιον που είναι ή υπήρξε μέλος στο παρελθόν» και άλλα παρόμοια.
Από τον Ιανουάριο του 1953 ο Πρόεδρος Χάρυ Τρούμαν θα επανασυστήσει την επιτροπή και πρόεδρος της θα γίνει ο Μακάρθι, ο οποίος θα πάρει για πρωτοπαλίκαρά του δύο 26χρονους, τον Ρόυ Κον και τον Νταίηβιντ Σάιν. Σαν μέλος της Επιτροπής θα ξεκινήσει την πολιτική του καριέρα ο μετέπειτα πρόεδρος των ΗΠΑ Ρίτσαρντ Νίξον[4].
Η κατάσταση όπως εξελίχθηκε μέσα στα επόμενα χρόνια ανέπτυξε τον χαφιεδισμό. Συνεργάτες κατέδιδαν ο ένας τον άλλο, σύζυγοι τις γυναίκες τους και πολλά μεγάλα ονόματα της εποχής αποστασιοποιήθηκαν από στενούς φίλους για να μην στιγματιστούν ως εχθροί της αμερικανικής κυβέρνησης[5].
Αντικομουνιστική δράση του Μακάρθυ
Παρά τον έντονο αντικομουνισμό του, ο Μακάρθυ δεν είχε να επιδείξει κάτι σημαντικό στην πολιτική του σταδιοδρομία από το 1947 μέχρι το 1950. Εκμεταλλεύτηκε όμως την ανάπτυξη πυρηνικών πυραύλων από την Σοβιετική Ένωση και τη νίκη των κομουνιστών στην Κίνα για να αναπτύξει έντονη αντικομουνιστική δράση.
Τον Φεβρουάριο του 1950 κάνει δυναμική εμφάνιση εξαπολύοντας ένα δριμύτατο κατηγορώ εναντίον όλων εκείνων «που είχαν παραδώσει την Κίνα στον κομμουνισμό». Κυρίως κατηγορούσε στελέχη του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ ότι πρόδιδαν συστηματικά τα συμφέροντα των ΗΠΑ, επισείοντας ως απόδειξη αυτών στατιστικές.
Στις 9 Φεβρουαρίου 1950 σε ομιλία του σε ομάδα γυναικών του ρεπουμπλικανικού κόμματος στη Δ. Βιρτζίνια θα ισχυριστεί ότι έχει λίστα με 205 ονόματα του Υπ. Εξωτερικών που ανήκαν στο Κ.Κ ΗΠΑ.
Κατά τον ίδιο στο υπουργείο αυτό υπηρετούσαν 81 «κίνδυνοι της ασφάλειας της χώρας», συμπεριλαμβανομένων 57 «κομμουνιστών με φάκελο»![6]
Αν και οι κατηγορίες που εξαπέλυσε αποδείχθηκε ότι δεν ευσταθούσαν, εντούτοις ο Μακάρθυ κατάφερε να επηρεάσει μεγάλο μέρος της κοινωνίας μέσω του λαϊκισμού και της κινδυνολογίας που ανέπτυξε, κέρδιζε λαϊκή υποστήριξη για μια χρονική περίοδο περίπου πέντε χρόνων.
Άλλο σημαντικό γεγονός χάρη στο οποίο η δράση που ξεκίνησε ο Μακάρθυ άρχισε να παίρνει διαστάσεις ήταν ο Πόλεμος της Κορέας, που ξεκίνησε τον Ιούνιο του 1950. Ο Μακάρθυ υποστήριζε ότι οι Αμερικανοί δεν χρειάζονταν να πάνε να θυσιαστούν αν οι Κινέζοι κομμουνιστές δεν είχαν πέσει προηγουμένως θύματα πολιτικής «δολιοφθοράς».
Έτσι όλα τα παραπάνω δεν άργησαν να επισύρουν μια σειρά μέτρων ελέγχου και παρακολούθησης κυβερνητικών υπαλλήλων που ξεκίνησαν τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους.
Η κατάσταση που δημιουργήθηκε στη χώρα κατάστησε τις ακραίες παραβιάσεις των ανθρωπίνων κι άλλων δικαιωμάτων ως αποδεκτά από την αμερικανική κοινωνία.
Τα πρώτα μέτρα εναντίον των κομουνιστών
Τον Σεπτέμβριο του 1950 το Κογκρέσο ψήφισε το νόμο «ΜακΚάρραν» παρά το βέτο που πρόβαλε ο Πρόεδρος Χάρρυ Τρούμαν.
Με βάση αυτό το νόμο, όσοι ήταν κομμουνιστές θα έπρεπε να προσέλθουν και να το δηλώσουν στον γενικό εισαγγελέα. Παράλληλα παρεχόταν το δικαίωμα – εξουσία – στους διευθυντές περίπου 11 κυβερνητικών υπηρεσιών της απόλυσης υπαλλήλων τους με συνοπτική διαδικασία.
Από τον Απρίλιο του 1951 ο νόμος ΜακΚάρραν κάλυψε όλες τις πολιτείες της χώρας με αποτέλεσμα να ξεκινήσει ένας καταιγισμός κατηγοριών εκ μέρους του Μακάρθυ προς κάθε κατεύθυνση και κυρίως προς το ΥΠ.ΕΞ. και τις ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ, φθάνοντας στο σημείο να κατηγορήσει και αυτόν ακόμη τον στρατηγό Μάρσαλ, ότι συμμετείχε «στην πιο μεγάλη συνωμοσία, η ατιμία της οποίας είχε ξεπεράσει κάθε προηγούμενο στην παγκόσμια ιστορία του ανθρώπου»!
Με αυτές τις ενέργειες και κατηγορίες ο Μακάρθυ κατάφερε να έχει και την υποστήριξη του Ρεπουμπλικανικού κόμματος στο οποίο ανήκε κι αυτό είχε ως αποτέλεσμα ο γερουσιαστής να καταστεί σημαντικό στέλεχος του κόμματος του.
Αξιοσημείωτο ήταν ότι πολλοί σχολιαστές του Μακάρθυ, την εποχή εκείνη, άρχισαν να τον βλέπουν ως ηγέτη ενός μαζικού κινήματος που στήριζε εκτεταμένες δράσεις βάσει των μέτρων που λαμβάνονταν. Έτσι στις εκλογές του 1952 οι Ρεπουμπλικάνοι κερδίζουν μετά από 12 χρόνια την εξουσία και πρόεδρος (34ος) εκλέγεται ο μέχρι τότε αρχηγός του ΝΑΤΟ και αρχιστράτηγος, ή όπως λεγόταν στρατηγός 5 αστέρων Ντουάιτ Άιζενχαουερ. Αναμφίβολα ο "Μακαρθισμός" είχε παίξει σημαντικό ρόλο στις εκλογές αυτές όπου ένας στρατηγός καλείτο πλέον να ξεκαθαρίσει το διαμορφούμενο τοπίο. Ο δε Μακάρθυ ήταν από τους πρώτους που φιγουράριζαν μετά τον πρόεδρο[7].
Το «Πρόγραμμα νομιμοφροσύνης» του Άιζενχαουερ
Το 1952 ο νόμος «Μακ-Κάρραν-Ουόλτερ» θα εμποδίζει την είσοδο στις ΗΠΑ, θα αποκλείει όσους «ξένους υποστηρίζουν τις οικονομικές, διεθνείς και κυβερνητικές θεωρίες του παγκόσμιου κομμουνισμού» και από τον Απρίλιο του 1953 ο πρόεδρος Άιζενχαουερ θα κάνει πιο αυστηρό το πλαίσιο στο «πρόγραμμα νομιμοφροσύνης» που θα αφορά τα προσόντα των υποψηφίων για κυβερνητικές θέσεις σε όλες τις Πολιτείες των ΗΠΑ.
Είχε ξεκινήσει ένα ντελίριο αντικομουνιστικής υστερίας, ένα κυνήγι μαγισσών χωρίς προηγούμενο, μια από τις πιο σκοτεινές σελίδες στην ιστορία των ΗΠΑ, όπου δημοκρατικές ελευθερίες και δικαιώματα περικόπτονται, οι ανώνυμες καταγγελίες και ο χαφιεδισμός γίνονται εθνικό καθήκον, λογοκρισία, διώξεις, ανακρίσεις.
Χιλιάδες άνθρωποι, εκπαιδευτικοί, δημόσιοι υπάλληλοι, δημοσιογράφοι, ηθοποιοί, σεναριογράφοι, σκηνοθέτες, καλλιτέχνες θα διωχτούν, θα φυλακιστούν, θα εξευτελιστούν, θα απολυθούν από τις δουλειές τους με συνοπτικές διαδικασίες. Ζωές θα καταστραφούν. Η ανθρώπινη αξιοπρέπεια θα κουρελιαστεί και κάθε προοδευτική, δημοκρατική και φιλελεύθερη φωνή θα φιμωθεί.
Και αυτή η κατάσταση θα ισχύσει και στο Χόλυγουντ όπου θα διωχθούν και θα περάσουν δύσκολες μέρες δεκάδες διακεκριμένοι ηθοποιοί, σεναριογράφοι και σκηνοθέτες, όπως θα δούμε στο επόμενο σημείωμα.
[1] Ο Τζόζεφ Ρέιμοντ (γνωστός ως Τζο Μακάρθυ) ασχολήθηκε με την πολιτική από το 1946 και τον επόμενο χρόνο εξελέγη Γερουσιαστής της Πολιτείας Ουισκόνσιν, θέση που διατήρησε μέχρι τον θάνατό του στις 2 Μαΐου 1957.
[2] Οι Ιησουίτες θεωρούνται πολύ αυστηρό τάγμα του καθολικισμού, τα μέλη του οποίου ορκίζονται πενία, αγνότητα και υπακοή με έμβλημα την φράση «Ad Majorem Dei Gloriam», δηλαδή « Για τη Μεγαλύτερη Δόξα του Θεού». Ιησουίτες έχουν εμπλακεί πολλές φορές σε συνωμοσίες ανατροπής κυβερνήσεων.
[3] «Μακαρθισμός: "Ο χαφιεδισμός με τα μανίκια σηκωμένα"», www.poreia.net.
[4] Βλ. στο ίδιο.
[5] Ο Μακαρθισμός στο Χόλιγουντ, http://www.mixanitouxronou.gr/o-makarthismos.
[6] Τζόζεφ Μακάρθυ, https://el.wikipedia.org.
[7] Βλ. στο ίδιο.
Δείτε το σχετικό βίντεο: